Techniki badań rynku
Do technik badania rynku należą:
- badania ankietowe (ankieta, wywiad bezpośredni, ankieta prasowa, wywiad telefoniczny);
- panel produktów sprzedaży detalicznej (gromadzenie informacji za pomocą inwentaryzacji w punktach sprzedaży detalicznej);
- panel konsumentów (badania konsumentów dobranych w sposób losowy);
- badania motywacyjne (np. wywiady i testy, których celem jest rozpoznanie motywacji konsumentów);
- metody eksperymentalne i obserwacyjne (np. eksperyment rynkowy);
- bieżąca obserwacja rynku.
Badanie ankietowe zmierza do zdobycia informacji od wybranej grupy konsumentów. Respondenci mogą być wybrani w sposób losowy bądź mogą stanowić specjalnie wyselekcjonowaną grupę docelową. Badanie ankietowe polega na udzieleniu odpowiedzi na pytania zawarte w kwestionariuszu. Pytania mogą mieć charakter zarówno otwarty, jak i zamknięty.
Popularnymi technikami badań ankietowych są:
- ankieta pocztowa – gdy komunikacja z respondentami odbywa się drogą pocztową,
- ankieta prasowa – ankieta publikowana w prasie; respondenci odsyłają swoje odpowiedzi drogą pocztową,
- ankieta audytoryjna – pojawiająca się przy okazji bankietów, degustacji, sympozjów, rozdawana osobiście,
- ankieta opakowaniowa – przekazywana przy okazji sprzedaży produktu; stosowana podczas kampanii reklamowych,
- ankieta komputerowa – komunikacja z respondentami odbywa się drogą internetową,
- wywiad bezpośredni,
- wywiad telefoniczny.
Podczas konstruowania kwestionariusza niezbędne jest sformułowanie tematu i celu badania, jego zakresu, czyli sposobu doboru grupy badanych osób oraz formy pomiaru.
Panel produktów sprzedaży detalicznej to jedna z technik badania rynku, polegająca na gromadzeniu informacji za pomocą inwentaryzacji w punktach sprzedaży detalicznej.
Panel produktów sprzedaży detalicznej jest częścią analizy danych wtórnych w procesie badania rynku. Danymi potrzebnymi do analizy mogą być np. sprzedaż produktów wg linii produktów, zapasy poszczególnych produktów w magazynach, koszty dostaw, produkcji, magazynowania i sprzedaży wyrobów.
Panel produktów pozwala na analizę popytu i podaży na danym rynku. Dostarcza nie tylko niezbędnych informacji o produktach, lecz również o preferencjach konsumentów.
Badanie panelowe polega na zbieraniu danych od jednej, określonej grupy ludzi. Badanie takie może być przeprowadzane w odstępach czasowych.
Badania panelowe umożliwiają zebranie informacji o zachodzących zjawiskach: zmieniających się trendach, zmianach w danym środowisku i preferencjach grupy badanych konsumentów.
Panele można podzielić ze względu na:
- ciągłość badań: panel stały i panel okresowy,
- sposób kontaktu z respondentem: panel pocztowy, telefoniczny i bezpośredni,
- tematykę badań: panel jednotematyczny i panel wielotematyczny,
- podmiot badań: panel konsumentów, panel gospodarstw domowych, panel instytucji,
- skład uczestników: panel statyczny i panel dynamiczny.
Celem badania panelowego jest zdobycie informacji o strukturze nabywców, określenie udziału rynkowego, ustalenie częstotliwości i intensywności zakupu określonych produktów, zbadanie przywiązania konsumentów do danej marki oraz uchwycenie zmian w upodobaniach konsumentów.
Badanie motywacyjne ma na celu wyjaśnienie zachowań konsumenckich oraz wskazanie przyczyn, dla których dana grupa ludzi decyduje się na zakup pewnych dóbr.
Badania motywacyjne pomagają w identyfikacji:
- czynników skłaniających konsumentów do wyboru danego produktu bądź usługi,
- czynników skłaniających konsumentów do zachowania lojalności wobec produktu bądź marki lub też rezygnacji z nich,
- wyobrażeń i opinii konsumentów wobec danego produktu lub usługi.
Badania motywacji stanowią podstawę do stworzenia profilu osobowościowego nabywców określonych produktów. Są wielką pomocą w planowaniu działań promocyjnych, marketingowych oraz sprzedażowych.
Technikami badań motywacyjnych są:
- wywiad głębinowy, którego istotą jest zachęcanie respondentów do udzielania swobodnych wypowiedzi,
- techniki projekcyjne, które polegają na przenoszeniu własnych cech na oceniane przedmioty.
Metody eksperymentalne w badaniach rynku polegają na manipulowaniu zmiennymi w celu pomiaru ich efektów.
Metody eksperymentalne mogą stanowić nieocenioną pomoc podczas:
- wprowadzenia na rynek nowego produktu,
- ustalenia optymalnej ceny,
- ustalenia perspektywy zbytu danego produktu,
- oceny efektywności sterowania sprzedażą,
- wyboru najlepszego środka reklamy,
- określania najbardziej trafnego hasła reklamowego,
- ustalania wydatków na reklamę.
Metody eksperymentalne mogą mieć miejsce w warunkach laboratoryjnych bądź na wybranym rynku o ograniczonym zasięgu.
Metody obserwacyjne polegają na dokonywaniu spostrzeżeń dotyczących danego rynku w sposób zamierzony i planowy.
Metody obserwacyjne dzielą się na:
- obserwację skategoryzowaną – występującą gdy badacz obserwuje zjawiska rynkowe pod kątem przygotowanego arkusza pytań bądź zagadnień,
- obserwację nieskategoryzowaną – charakteryzującą się swobodną obserwacją zjawisk rynkowych ze względu na brak wcześniej przygotowanego arkusza pytań,
- obserwację bezpośrednią – w przypadku której badacz ma możliwość zweryfikowania zgromadzonych informacji,
- obserwację uczestniczącą – w której badacz staje się członkiem badanej grupy, częścią interesującego go otoczenia i bierze czynny udział w jej zajęciach,
- obserwację nieuczestniczącą - w której badacz jest członkiem danej grupy, jednak ogranicza się do biernej obserwacji jej zajęć,
- obserwację jawną – w której badane osoby dysponują pełną wiedzą, iż są przedmiotem obserwacji oraz badań,
- obserwację ukrytą – w której badane osoby nie wiedzą, iż są obserwowane.
Bieżąca obserwacja rynku polega na badaniu całości stosunków rynkowych na określonym terytorium bądź w danej branży. Jest to obserwacja zjawisk rynkowych w ich naturalnych warunkach.
Elementami bieżącej obserwacji rynku są:
- miejsce producenta na rynku,
- szanse wejścia na rynek z nowym produktem,
- obecni i potencjalni klienci,
- ceny produktów,
- możliwe kanały dystrybucji.
Bieżąca obserwacja rynku pozwala na określenie zachowań i preferencji konsumentów, na śledzenie zmian zachodzących na danym rynku oraz na monitorowanie działań konkurencji.
Obserwacja rynku jest wielką pomocą w planowaniu działań promocyjnych dotyczących nowego produktu bądź usługi.
Zapraszamy do skontaktowania się z nami w celu ustalenia szczegółów współpracy.